تماس تلفنی یکی از اصلیترین و بنیادیترین قابلیتهای یک گوشی هوشمند است. اما تصور کنید در یک مکالمه مهم کاری یا شخصی، ناگهان متوجه میشوید که صدای طرف مقابل حین تماس با گوشی موبایل نمیآید، یا صدا آنقدر ضعیف و نامفهوم است که عملاً مکالمه غیرممکن میشود. این یک مشکل کلافهکننده است که میتواند دلایل مختلفی، از یک تنظیم ساده نرمافزاری گرفته تا یک خرابی پیچیده سختافزاری، داشته باشد.
اگر شما هم از خود میپرسید “چرا صدای مخاطب را به خوبی نمیشنوید؟” و به دنبال راهحلهای مشکل نیامدن صدای گوشی هنگام مکالمه هستید، جای درستی آمدهاید. در این مقاله جامع، ما به صورت قدم به قدم به بررسی دلایل نیامدن صدا از گوشی هنگام مکالمه میپردازیم و راهکارهای عملی و مؤثری را ارائه میدهیم تا بتوانید این مشکل را در سریعترین زمان ممکن حل کنید.
قبل از خواندن این صفحه بهتر است بدانید موبایل فیکس کمپانی میتواند به شما در تعمیرات اندروید و تعمیرات گوشی آیفون به شما کمک کند. به پیج اینستاگرام ما سر بزنید.
بخش اول: درک قطعه مسئول و تفکیک مشکل نیامدن صدا موبایل
قبل از هر اقدامی، باید بدانیم کدام قطعه در گوشی شما مسئول پخش صدای مخاطب در حین تماس است.
اسپیکر مکالمه (Earpiece Speaker): این قطعه، اسپیکر کوچکی است که در بالای نمایشگر گوشی شما، درست در جایی که گوش خود را قرار میدهید، تعبیه شده است. وظیفه انحصاری آن، پخش صدای طرف مقابل در تماسهای تلفنی عادی (غیر بلندگو) است. صدای آن متمرکز و با حجم کنترل شده است تا حریم خصوصی شما حفظ شود.
بنابراین، مشکل نیامدن صدای گوشی هنگام مکالمه تقریباً همیشه به اسپیکر مکالمه یا مدارهای مرتبط با آن مربوط میشود. یک راه ساده برای تفکیک مشکل این است:
- تست با حالت بلندگو (Speakerphone): در حین تماس، روی آیکون بلندگو ضربه بزنید. اگر در این حالت صدای مخاطب را به وضوح از اسپیکر اصلی (که معمولاً در پایین گوشی است) میشنوید، پس مشکل قطعاً به اسپیکر مکالمه یا تنظیمات مربوط به آن محدود میشود. اما اگر در حالت بلندگو هم صدایی نمیآید، مشکل میتواند جدیتر و مربوط به برد اصلی یا آنتندهی باشد.
در ادامه این مقاله، ما بر روی سناریوی اول (خرابی اسپیکر مکالمه) تمرکز میکنیم.
بخش دوم: علتهای اصلی نیامدن صدای طرف مقابل در تماس
دلایل این مشکل را میتوان به دو دسته کلی نرمافزاری و سختافزاری تقسیم کرد. همیشه بهتر است ابتدا راهحلهای سادهتر نرمافزاری را امتحان کنید.
دلایل نرمافزاری و تنظیمات:
- کاهش ناخواسته ولوم مکالمه: شاید ساده به نظر برسد، اما بسیار رایج است. ولوم مکالمه از ولوم مدیا (موسیقی و فیلم) مجزاست و فقط در حین تماس قابل تنظیم است. ممکن است به صورت تصادفی آن را کم کرده باشید.
- گیر کردن گوشی در حالت هدفون: گاهی اوقات، حتی پس از جدا کردن هدفون سیمی یا خاموش کردن یک دستگاه بلوتوث، سیستمعامل گوشی همچنان تصور میکند که به یک خروجی صوتی خارجی متصل است و صدا را به اسپیکر مکالمه داخلی ارسال نمیکند.
- باگهای موقت سیستمعامل: یک گلیچ یا باگ لحظهای در اندروید یا iOS میتواند باعث اختلال در مسیریابی صدا شود. این باگها معمولاً با یک راهاندازی مجدد ساده برطرف میشوند.
- تداخل اپلیکیشنهای جانبی: برخی برنامهها، بهخصوص اپلیکیشنهای تماس اینترنتی، ضبط مکالمه یا برنامههای تغییر صدا، ممکن است با تنظیمات صوتی پیشفرض گوشی تداخل ایجاد کرده و باعث نیامدن صدا از گوشی هنگام مکالمه شوند.
- فعال بودن حالت “مزاحم نشوید” (Do Not Disturb): هرچند این حالت معمولاً مانع از زنگ خوردن گوشی میشود، اما در برخی تنظیمات یا گوشیها میتواند بر روی صدای مکالمه نیز تأثیر بگذارد.
دلایل سختافزاری:
- مسدود شدن فیزیکی توری اسپیکر (شایعترین دلیل): این مهمترین و رایجترین علت برای صدای ضعیف اسپیکر مکالمه گوشی موبایل است. توری بسیار ظریف اسپیکر مکالمه به مرور زمان با گرد و غبار، چربی پوست صورت، ذرات مواد آرایشی و رطوبت مسدود میشود. این لایه کثیفی مانند یک مانع عمل کرده و جلوی خروج صدا را میگیرد.
- خرابی خود قطعه اسپیکر مکالمه: این قطعه ظریف ممکن است بر اثر استهلاک، ضربه خوردن گوشی یا نفوذ رطوبت، بسوزد یا دیافراگم آن پاره شود. در این حالت، صدا یا کاملاً قطع میشود یا با نویز و خشخش شدید همراه است.
- نفوذ آب و رطوبت: آب حتی در مقادیر کم میتواند به دیافراگم اسپیکر آسیب برساند، باعث سولفاته شدن اتصالات آن شود و در نهایت به قطعی کامل صدا منجر گردد.
- آسیب بر اثر ضربه: افتادن گوشی میتواند باعث قطع شدن فلت (کابل انعطافپذیر) متصلکننده اسپیکر به برد اصلی یا جابجایی خود قطعه از جایگاهش شود.
- خرابی آیسی صدا (Audio Codec IC): این یک مشکل جدی در سطح مادربرد است. آیسی صدا چیپستی است که تمام امور صوتی گوشی (میکروفونها، اسپیکرها) را مدیریت میکند. خرابی این قطعه (معمولاً بر اثر ضربه یا آبخوردگی شدید) میتواند باعث از کار افتادن همزمان اسپیکر مکالمه و حتی میکروفون شود. در این حالت شما با مشکل نرفتن صدا هنگام مکالمه نیز مواجه خواهید شد.
بخش سوم: راهکارهای عملی برای رفع مشکل نیامدن صدای گوشی هنگام مکالمه
این مراحل را به ترتیب از ساده به پیچیده انجام دهید.
قدم ۱: افزایش ولوم مکالمه
اولین و سادهترین کار! در حین یک تماس تلفنی فعال، دکمه افزایش صدا (Volume Up) را چند بار فشار دهید تا نوار لغزنده ولوم مکالمه روی صفحه ظاهر و در حداکثر مقدار خود قرار گیرد.
قدم ۲: راهاندازی مجدد (Restart)
یک راهاندازی مجدد ساده میتواند بسیاری از باگهای نرمافزاری موقت را که باعث اختلال در عملکرد اسپیکر شدهاند، برطرف کند. قبل از هر کار دیگری، گوشی خود را ریاستارت کنید.
قدم ۳: تمیز کردن توری اسپیکر مکالمه (با احتیاط فراوان!)
این مرحله اغلب مشکل را حل میکند.
- ابزار مورد نیاز: یک مسواک بسیار نرم و کاملاً خشک، یا یک برس کوچک آنتیاستاتیک.
- روش انجام:
- گوشی را طوری در دست بگیرید که اسپیکر مکالمه رو به پایین باشد تا ذرات کنده شده به داخل گوشی نریزند.
- با نوک موهای مسواک، به آرامی و با حرکات دایرهای کوچک، روی توری اسپیکر بکشید.
- فشار زیادی وارد نکنید. هدف شما جارو کردن آلودگیها از روی سطح توری است، نه فرو کردن آنها به داخل.
- هشدارهای مهم:
- هرگز از اشیاء نوکتیز فلزی مانند سوزن، پونز یا سنجاق استفاده نکنید. این کار به راحتی توری و دیافراگم اسپیکر را سوراخ کرده و آسیب دائمی وارد میکند.
- هرگز از هوای فشرده (اسپری باد) استفاده نکنید. فشار بالای هوا میتواند دیافراگم ظریف اسپیکر را پاره کند.
- هرگز از مایعات پاککننده (الکل، شیشهشوی) به طور مستقیم استفاده نکنید.
قدم ۴: بررسی حالت هدفون و بلوتوث
- جک هدفون: اگر گوشی شما جک ۳٫۵ میلیمتری دارد، چند بار یک هدفون را به آن وصل و سپس جدا کنید. این کار میتواند سنسور گیر کرده داخل جک را آزاد کند.
- بلوتوث: به تنظیمات بلوتوث بروید و آن را خاموش کنید تا مطمئن شوید گوشی به هیچ هدست، اسپیکر یا سیستم صوتی خودرو متصل نیست.
قدم ۵: تست در حالت امن (Safe Mode)
بوت کردن گوشی در حالت امن تمام برنامههای شخص ثالث را غیرفعال میکند. این بهترین راه برای فهمیدن این است که آیا یک اپلیکیشن مخرب باعث مشکل نیامدن صدای گوشی هنگام مکالمه شده است یا خیر.
- نحوه ورود به Safe Mode: در اکثر گوشیهای اندرویدی، دکمه پاور را نگه دارید، سپس روی گزینه “Power off” یا “Restart” انگشت خود را نگه دارید تا منوی Safe Mode ظاهر شود.
- تست: در حالت امن یک تماس برقرار کنید. اگر صدا به درستی کار کرد، مقصر یکی از برنامههایی است که اخیراً نصب کردهاید. گوشی را به حالت عادی ریاستارت کرده و شروع به حذف برنامههای مشکوک (مخصوصاً برنامههای تماس و ضبط صدا) کنید.
قدم ۶: بازنشانی تنظیمات شبکه (Reset Network Settings)
این گزینه بدون حذف اطلاعات شخصی شما، تمام تنظیمات مربوط به وای-فای، داده همراه و بلوتوث را به حالت کارخانه بازمیگرداند و گاهی میتواند مشکلات مربوط به تماس را حل کند.
بخش چهارم: چه زمانی باید به تعمیرگاه مراجعه کرد؟
اگر تمام مراحل بالا را طی کردید و هنوز صدای مخاطب را به خوبی نمیشنوید یا صدا کاملاً قطع است، مشکل به احتمال زیاد سختافزاری است و نیاز به بررسی توسط یک تکنسین حرفهای دارد.
در شرایط زیر مستقیماً به یک مرکز تعمیرات معتبر مراجعه کنید:
- پس از تمیز کردن کامل توری، صدا همچنان ضعیف یا قطع است. (نشاندهنده خرابی خود قطعه اسپیکر)
- صدای اسپیکر با خشخش و نویز شدید همراه است. (احتمالاً پارگی دیافراگم اسپیکر)
- گوشی شما سابقه افتادن از ارتفاع یا تماس با آب را دارد.
- در حین تماس، نه صدای شما به طرف مقابل میرود و نه صدای او را میشنوید. (احتمال بالای خرابی آیسی صدا)
یک تعمیرکار ماهر با ابزارهای تخصصی، گوشی را باز کرده و با بررسی اتصالات و در صورت لزوم تعویض قطعه اسپیکر مکالمه (که معمولاً یک تعمیر سریع و ارزان است)، مشکل را به طور دائم حل خواهد کرد.
پرسش و پاسخهای متداول (FAQ)
پاسخ: این وضعیت به وضوح نشان میدهد که مشکل نیامدن صدای گوشی هنگام مکالمه به اسپیکر مکالمه (Earpiece) شما محدود است. تماسهای اینترنتی معمولاً به صورت پیشفرض از اسپیکر مکالمه استفاده میکنند (مگر اینکه روی بلندگو بگذارید). این یعنی قطعه سختافزاری شما احتمالاً سالم است و مشکل به احتمال زیاد از تنظیمات اپراتور یا یک باگ نرمافزاری در بخش تماس شبکه تلفن همراه است. ریاستارت کردن گوشی و بازنشانی تنظیمات شبکه میتواند کمککننده باشد.
پاسخ: بله، اما به شکلی متفاوت. آنتندهی ضعیف یا مشکلات شبکه معمولاً باعث قطع و وصل شدن صدا، صدای رباتیک یا نویز میشود، نه قطعی کامل و یکطرفه صدا از اسپیکر مکالمه. اگر صدا به طور کامل قطع است ولی در حالت بلندگو کار میکند، مشکل از آنتن نیست.
پاسخ: در این حالت، به احتمال ۹۹٪ یک آسیب سختافزاری رخ داده است. شایعترین اتفاق، قطع شدن فلت یا کابل اتصالدهنده اسپیکر مکالمه به برد اصلی است. تلاش برای حل این مشکل در خانه توصیه نمیشود. باید فوراً به یک تعمیرکار مراجعه کنید تا با باز کردن گوشی، اتصال را مجدداً برقرار یا در صورت آسیب دیدن قطعه، آن را تعویض کند.

